Không mua vàng, Bitcoin từ sớm thì đừng lao vào
Nêu quan điểm tại chương trình Cafe Sáng do Hội Doanh nhân trẻ Hà Nội (Hanoiba) tổ chức với chủ đề “Chiến lược nhân sự cho SME 2026”, ông Nguyễn Xuân Phú – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Sunhouse, đã đưa ra hàng loạt nhận định đáng chú ý về chu kỳ kinh tế sắp tới, đồng thời cảnh báo những rủi ro tiềm ẩn mà doanh nghiệp và nhà đầu tư dễ mắc phải khi “đi sau chu kỳ”.
Theo ông Phú, thời gian qua thị trường đã chứng kiến sự tăng mạnh của nhiều loại tài sản, đặc biệt là vàng, Bitcoin hay bạc có loại tăng tới vài lần. Trong khi đó, phần lớn hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng lại gần như “đứng giá”, mức tăng chỉ quanh 2–3%.
“Điều quan trọng với nhà quản trị là phải nhìn vào chu kỳ: Cái gì thường tăng trước, cái gì tăng sau. Kinh tế luôn có quy luật, không phải ngẫu nhiên”, ông nhấn mạnh.
Từ góc nhìn này, Shark Phú cảnh báo tâm lý FOMO tiềm ẩn rủi ro rất lớn. Theo ông, điều này không chỉ đúng với vàng hay Bitcoin, mà còn đặc biệt nguy hiểm với các doanh nghiệp sản xuất khi nhận những đơn hàng lớn trong giai đoạn thuận lợi nhưng lại “khóa cứng” giá bán trong thời gian dài.
“Nếu ký hợp đồng kéo dài cả năm, trong khi giá nguyên liệu có thể tăng gấp đôi, gấp ba chỉ trong vài tháng, thì doanh nghiệp rất dễ rơi vào thế bị động, thậm chí thua lỗ nặng”, ông Phú cảnh báo.
Vàng 'neo giá', mặt bằng giá sẽ dần dịch chuyển
Một luận điểm xuyên suốt được Shark Phú phân tích là vai trò “neo giá” của vàng đối với nền kinh tế. Theo ông, những yếu tố chỉ tăng rồi giảm nhanh thường không làm thay đổi mặt bằng giá chung. Nhưng với các yếu tố có khả năng neo lại ở mức cao, tác động sẽ lan tỏa rất rộng.
Ông dẫn ví dụ về bất động sản tại Hà Nội trong thời gian qua. Nếu trước đây một căn nhà có giá tương đương 10 cây vàng, khi vàng ở mức 30 triệu đồng/lượng, thì tổng giá trị chỉ khoảng 300 triệu đồng. Nhưng khi giá vàng tăng lên trên 150 triệu đồng/lượng, cùng “10 cây vàng” ấy đã tương đương hơn 1,5 tỷ đồng. Giá nhà vì thế cũng được điều chỉnh theo mặt bằng mới.
Khi giá nhà tăng mạnh, khả năng chi trả của người dân bị bóp nghẹt nếu thu nhập không thay đổi. Để giải bài toán này, theo ông Phú, tiền lương buộc phải tăng. Và khi lương tăng, giá hàng hóa, dịch vụ trong nền kinh tế sẽ không thể đứng yên.
“Người làm lúa phải tăng giá lúa, người làm nhôm phải tăng giá nhôm, người làm đồng phải tăng giá đồng. Chỉ khi đó, người lao động mới có thể mua được nhà ở mức giá đã tăng lên gấp nhiều lần”, ông phân tích.
2026–2030: Chu kỳ mới, 2028 có thể là điểm bùng nổ
Theo Shark Phú, mặt bằng giá thường chỉ tăng mạnh khi hội tụ đủ điều kiện như kinh tế ổn định, các ngành nghề kiếm được tiền và tâm lý thị trường tích cực. Khi đó, sau khi đáp ứng các nhu cầu chi tiêu cơ bản, xã hội sẽ chấp nhận một mặt bằng giá mới cao hơn.
“Giống như bát phở trước đây chỉ vài nghìn đồng, nhưng khi đã lên 50.000 đồng và neo lại, thì toàn bộ chi phí sinh hoạt xung quanh cũng dần tăng theo”, ông nói.
Ở góc độ vĩ mô, ông nhìn lại chu kỳ kinh tế 2007–2008, tức giai đoạn tăng nóng, sau đó suy giảm sâu và phải mất nhiều năm để phục hồi. Theo logic chu kỳ, giai đoạn 2021–2022 lẽ ra là đỉnh tăng trưởng mới, nhưng đại dịch Covid-19 đã khiến nền kinh tế toàn cầu đi ngang lâu hơn dự kiến.
Từ phân tích chu kỳ, Chủ tịch Sunhouse cho rằng giai đoạn 2026–2030 nhiều khả năng sẽ mở ra một chu kỳ tăng trưởng mới. Nếu không xuất hiện những biến cố lớn về địa chính trị hay kinh tế toàn cầu, khoảng 2–3 năm tới nền kinh tế có thể bước vào pha thuận lợi rõ rệt, kéo theo giá cả nhiều lĩnh vực có thể tăng gấp đôi, thậm chí gấp ba so với hiện tại, tương tự những gì từng diễn ra trong các chu kỳ bùng nổ trước đây.
“Khoảng năm 2028 có thể là thời điểm bùng nổ, tương tự giai đoạn 2004–2007, khi thị trường lao động và tuyển dụng cực kỳ sôi động”, ông Phú nhận định.
Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh đây chỉ là kịch bản dự báo. Trong trường hợp giá vàng đảo chiều giảm mạnh chẳng hạn do các quốc gia lớn bán ra lượng vàng dự trữ khi căng thẳng địa chính trị hạ nhiệt, thì mặt bằng giá có thể không tăng như kỳ vọng.
Doanh nghiệp cần tỉnh táo: Quản trị rủi ro và tuyển dụng thận trọng
Trước bối cảnh nhiều biến động tiềm ẩn, Shark Phú khuyến nghị các doanh nghiệp, đặc biệt là SME, cần nâng cao năng lực quản trị rủi ro, tránh ký các hợp đồng giá cố định kéo dài mà không có cơ chế phòng vệ trước biến động chi phí đầu vào.
Song song đó, ông cũng lưu ý vấn đề nhân sự. Trong giai đoạn kinh tế có thể nóng lên, tuyển dụng ồ ạt nhưng thiếu tính toán sẽ khiến doanh nghiệp trả giá đắt.
“Một người vào rồi ra nhanh không chỉ làm tăng chi phí mà còn ảnh hưởng uy tín, khiến doanh nghiệp rất khó tuyển dụng về sau”, ông nói.
Theo ông Phú, khi khởi nghiệp hay mở rộng, chủ doanh nghiệp cần xác định rõ năng lực tài chính, nhu cầu công việc và mức độ phù hợp của nhân sự, thay vì chạy theo trào lưu tuyển người thật giỏi nhưng không đủ việc hoặc không đủ khả năng chi trả.
“Thận trọng trong tuyển dụng, giữ tỷ lệ biến động nhân sự ở mức thấp, đó mới là cách đi bền vững”, Chủ tịch Sunhouse nhấn mạnh.
