Thanh khoản tháo chạy, thị trường tiền điện tử đang phải tự nuôi sống bản thân

Cầu nối giữa tài chính truyền thống và “vùng hoang dã” crypto

Để hiểu rõ thanh khoản trong lĩnh vực tiền điện tử, cần nhìn lại hành trình phát triển của nó. Trong giai đoạn đầu – từ thời kỳ bùng nổ ICO năm 2017 đến đỉnh cao năm 2021 – dòng vốn chủ yếu chảy vào thị trường thông qua stablecoin, những đồng tiền kỹ thuật số được neo giá theo USD. Stablecoin đóng vai trò như cầu nối giữa tài chính truyền thống và blockchain, đồng thời là nền tảng cho các giao dịch đòn bẩy và hoạt động đầu cơ.

Khi niềm tin thị trường gia tăng, lượng stablecoin phát hành cũng tăng mạnh, trở thành chỉ báo đáng tin cậy cho khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư. Bước sang giai đoạn trưởng thành, thị trường crypto hình thành ba trụ cột thanh khoản chính:

• Kho bạc tài sản kỹ thuật số (Digital Asset Treasuries – DATs): các quỹ token hóa kết nối tài sản truyền thống với lợi suất on-chain, thu hút dòng tiền tổ chức tìm kiếm sự ổn định và lợi nhuận bền vững
  
• Stablecoin: tiếp tục giữ vai trò trung tâm, với tổng giá trị phát hành tăng từ 140 tỷ USD đầu năm 2024 lên gần 290 tỷ USD hiện nay.

• Các quỹ ETF tiền điện tử: đặc biệt là Bitcoin và Ethereum, đóng vai trò cầu nối hoàn hảo giữa tài chính truyền thống và thị trường crypto, mở ra kỷ nguyên đầu tư mới.
  

Nhờ ba kênh thanh khoản này, dòng vốn đổ vào tài sản kỹ thuật số tăng mạnh, từ 40 tỷ USD đầu năm 2024 lên 270 tỷ USD chỉ sau một năm. Vốn hóa toàn thị trường hiện vượt 3.400 tỷ USD, di chuyển song hành với dòng tiền ETF như một quy luật gần như bất biến.

Sự chậm lại của dòng vốn

Sau giai đoạn tăng trưởng nóng, thanh khoản toàn cầu trong thị trường crypto đang có dấu hiệu chậm lại. Từ quý IV/2024 đến nay, các DATs và quỹ ETF không còn duy trì được sức hút như trước. Dù chỉ số cung tiền toàn cầu (M2) vẫn ổn định và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã kết thúc chương trình thắt chặt định lượng, dòng vốn thực chảy vào crypto lại giảm đáng kể.

Đây là “giai đoạn tự tài trợ” (self-funded phase)  khi dòng vốn chỉ luân chuyển trong nội bộ thị trường mà không có dòng tiền mới từ bên ngoài. Stablecoin vẫn tăng trưởng, nhưng với tốc độ chậm hơn. Các quỹ DATs phản ánh nhu cầu lợi suất đang nguội dần, còn ETF – biểu tượng của sự hội nhập tài chính thậm chí ghi nhận dòng vốn ròng âm trong nhiều tuần.

Hệ quả là thị trường rơi vào tình trạng vốn chỉ di chuyển giữa các tài sản lớn như Bitcoin và altcoin, tạo ra những đợt sóng ngắn hạn nhưng thiếu nền tảng bền vững. Độ rộng thị trường thu hẹp, biến động chủ yếu đến từ các đợt thanh lý vị thế thay vì xu hướng dòng tiền mới. Nói cách khác, thị trường đang vận hành bằng năng lượng còn sót lại của chính nó.

Đọc thêm: Bitcoin giảm hơn 20% từ đỉnh 126.000 USD: Downtrend 2025–2026 đang hình thành?

Cơ hội và rủi ro đan xen

Triển vọng của thị trường crypto phụ thuộc chặt chẽ vào bức tranh kinh tế toàn cầu. Lạm phát đã hạ nhiệt tại nhiều quốc gia, trong khi lãi suất thực vẫn duy trì ở mức dương. Các ngân hàng trung ương lớn, từ Fed đến ECB, đang phát tín hiệu chuẩn bị cắt giảm lãi suất.

Lịch sử cho thấy, trong giai đoạn 2020 đến 2021 khi cung tiền toàn cầu mở rộng và lãi suất thực giảm sâu crypto là nhóm tài sản hưởng lợi mạnh nhất. Khi đó, giá Bitcoin tăng từ khoảng 10.000 USD lên hơn 60.000 USD chỉ trong vài tháng.

Hiện nay, bối cảnh tương tự đang dần hình thành. Chương trình QT của Fed đã kết thúc, chỉ số USD suy yếu và dấu hiệu nới lỏng tiền tệ đang lan tỏa. Theo nhà phân tích De Maere, khi lãi suất thực giảm thêm, thanh khoản sẽ quay trở lại và crypto với tính linh hoạt cùng tiềm năng tăng trưởng vượt trội sẽ là một trong những điểm đến hấp dẫn nhất.

Tuy vậy, rủi ro vẫn hiện hữu: căng thẳng địa chính trị Mỹ - Trung, biến động từ cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2025, hay các vấn đề liên quan đến kiểm toán và quy định stablecoin đều có thể làm gián đoạn dòng vốn. Việc thị trường ngày càng phụ thuộc vào một số nhà phát hành lớn như Tether và Circle cũng làm gia tăng rủi ro hệ thống nếu xảy ra sự cố bất ngờ.

Đọc thêm: Báo cáo thị trường quý 3: Coin sàn dắt tay Bitcoin vươn lên, Altcoin "dò đáy"

Khi nào dòng vốn mới quay lại?

Ba tín hiệu báo hiệu dòng thanh khoản đang quay trở lại gồm:

1. Sự gia tăng mạnh mẽ của lượng stablecoin phát hành.

2. Sự ra mắt của các quỹ ETF mới dành cho altcoin hoặc DeFi.

3. Dòng vốn tổ chức quay lại thông qua các quỹ DATs.

Trước khi ba tín hiệu này xuất hiện, thị trường sẽ tiếp tục ở trong trạng thái “tự xoay vòng vốn” khi thanh khoản chỉ được tái phân bổ mà không tăng trưởng thực. Đây là giai đoạn đòi hỏi sự kiên nhẫn, chiến lược dài hạn và khả năng quản lý rủi ro cao.

Theo dữ liệu từ CoinMetrics, dòng vốn ETF Bitcoin đã giảm 20% so với đỉnh quý II/2025, nhưng vẫn cao hơn mức trung bình lịch sử. Với nhà đầu tư tại Việt Nam, thông điệp càng rõ ràng hơn: đa dạng hóa danh mục, theo dõi dữ liệu thực tế và duy trì kỷ luật đầu tư. Crypto vẫn là kênh hấp dẫn cho những ai chấp nhận rủi ro cao, nhưng khi thiếu thanh khoản, mọi giấc mơ lợi nhuận đều chỉ là ảo ảnh.

Thanh khoản là dòng máu nóng của thị trường crypto. Giống như một cơ thể sống, thị trường chỉ có thể khỏe mạnh nếu dòng máu ấy được nuôi dưỡng liên tục. Câu hỏi lớn đặt ra lúc này là: liệu dòng vốn mới có kịp quay lại để thắp sáng một mùa quý 4 2025 rực rỡ?